Het DISC model in een notendop
DISC is een persoonlijkheidsmodel dat de complexe werkelijkheid van het doen en laten en de behoeften van mensen begrijpelijk maakt. Het is zeker niet de bedoeling om mensen in hokjes te stoppen met dit model, want uiteindelijk zijn mensen vele malen complexer dat een ‘modelletje’. Het is overigens niet zomaar een ‘modelletje’, dit psychologisch DISC model kent een geschiedenis vanaf 1928. Het heeft zich door de decennia heen bewezen als betrouwbaar en valide. De meeste mensen herkennen zich voor 80% tot 90% in de officiële testuitslagen. (Bron: Leer jezelf kennen in 15 minuten, Sandor Lemstra, DISC Factor)
DISC geeft juist inzicht in waarom we dingen zo doen. De drijfveren, de onderliggende motivatie. We kunnen de grootste blunders vermijden door de basisprincipes van menselijke communicatie en de onderliggende drijfveren te begrijpen. Wanneer je inzicht hebt in je eigen drijfveren dan ben je ook beter in staat om aan te geven wat je nodig hebt. Om vervolgens te krijgen wat je nodig hebt moet je soms je boodschap aanpassen
Een model kort en bondig uitleggen is altijd lastig. Helemaal omdat wij erg fan zijn van het DISC model en we jou graag zoveel mogelijk informatie geven zodat jij er gelijk mee aan de slag kan. Daarom hebben we een filmpje gemaakt waar we het model toelichten en vertellen wat het jou kan brengen.
Ben je benieuwd welke DISC-stijl jouw voorkeur heeft? Klik dan hier voor een Quickscan zodat je in een paar minuten weet welke stijl bij jou past.
Heftige gebeurtenissen en stress
Als de omstandigheden ongunstiger worden kunnen we aan de hand van iemands DISC stijl voorspellen hoe hij/zij zal reageren onder druk. DISC meet onze onbewuste voorkeuren in gedrag en communicatie (ons temperament) en zit zo diep geworteld in onze hersenen dat we vaak niet eens door hebben dat we bepaald gedrag laten zien. Door goed te observeren kun je bepalen welke DISC stijl iemand heeft.
We reageren voorspelbaar onder druk
Gezonde druk (spanning) hebben we nodig om goed te kunnen presteren. Als de druk dusdanig toeneemt kan het omslaan in stress. Teveel druk en stress staat voor ons lichaam gelijk aan gevaar. We nemen dan een vecht of vlucht houding aan of kunnen bevriezen. Niet dat we direct helemaal doorslaan in uiterste, maar de één zal eerder geneigd zijn de aanval te kiezen (vechten) en de ander zal het laten voor wat het is en gaat de confrontatie liever uit de weg (vluchten). Iedereen ervaart stress dus op zijn/haar eigen manier. Onder druk gaan we meer primair reageren. Waar we voorheen nog bewust ons gedrag konden aanpassen aan de situatie, laten we ons nu juist meer leiden door ons (onbewuste) temperament. Aan de hand van iemands DISC stijl is dan goed te voorspellen hoe iemand zal reageren.
Effect van stress op je lichaam
Bij een stressvolle situatie stellen onze hersenen twee systemen in werking.Als eerste brengt je lichaam het sympathische zenuwstelsel in opperste staat van paraatheid. Adrenaline en noradrenaline komen vrij en maken het lichaam klaar voor de vecht- of vluchtreactie. Hierdoor gebeuren er verschillende dingen in het lichaam. Onder andere:
- je spieren spannen zich aan
- je hartslag stijgt
- je ademhaling wordt sneller
- je bloeddruk gaat omhoog
- er stroomt zuurstofrijk bloed naar je hart, je spieren en je hersenen
Kortom: Je lichaam is dan klaar voor actie.
Het tweede systeem dat in werking wordt gesteld is de productie van cortisol, beter bekend als het stresshormoon. Dit hormoon laat de bloedsuikerspiegel stijgen en de stofwisseling harder werken. Hierdoor krijgt het lichaam meer energie om met de stressvolle situatie om te gaan.
De voorspelbaarheid van gedrag – vechten en vluchten
De taakgericht stijlen, Daadkrachtig en Conformerend, gaan over in de vechtmodus. Zij wantrouwen de situatie enigszins. De D-stijl doet dat op een directe manier. Zoekt de confrontatie direct op. De C-stijl zal dat op een indirecte manier doen en komt er later nog op terug.
De mensgerichte stijlen, Interactief en Stabiel, gaan over in de vluchtmodus. Zij houden niet van ruzie en proberen de boel eerst te sussen/middelen. Het vertrouwen in anderen is hoger dan de taakgerichte stijlen.
- Stress wordt veroorzaakt bij de D-stijl (direct/taakgericht) als er geen beslissingen worden genomen, er gebrek aan leiderschap wordt getoond en/of de meest veilig weg wordt gekozen en daardoor de kans op verliezen groter is geworden.
- Stress wordt veroorzaakt bij de I-stijl (direct/mensgericht) bij het gebrek aan betrokkenheid. Als hij buiten de groep wordt geplaatst en conflicten in het team. Restricties en saaie dingen en geen successen mogen en kunnen vieren zijn ook stress verhogende factoren voor een I-stijl. Onder druk gaat de I-stijl veel praten. Hij kan ook vluchten in emoties en loopt de kamer uit omdat het hem even te veel aan het worden.
- Stress wordt veroorzaakt bij de S-stijl (indirect/mensgericht) bij het gebrek aan tact. Als anderen hem commanderen en overrulen. Ook plotselinge veranderingen, zonder dat de kaders duidelijk zijn brengt de S-stijl uit balans. Bij een lastige situatie heeft hij de neiging stiller te worden (vluchten) en zich nog gedienstiger op te stellen dan hij van nature al is.
- Stress wordt veroorzaakt bij de C-stijl (indirect/taakgericht) bij het gebrek aan informatie of onvolledigheid. Als er wordt afgeweken van gemaakte afspraken en ondoordachte acties haakt de C-stijl af. Geef de C-stijl geen (onterechte) kritiek, want dan heb je het verbruikt. Hij komt er dan op terug wanneer het hem het beste uitkomt. “Weet je nog 3 weken geleden toen je zei dat….. Ik heb het uitgezocht en het klop niet!” OF hij zal je ontwijken en vooral non-verbaal vertellen dat hij het er NIET mee eens is.
Bij frustratie slaan de DISC stijlen om:
- Een D-stijl die niet meer kan winnen kan passief gaan worden en alles volledig loslaten. De D-stijl zal de beslissingen dan aan anderen overlaten in het mom van: ”Als jullie het zo goed weten, zeg het dan maar!”
- Een I-stijl die geen erkenning krijgt, en van nature niet zo van de details is, wordt een pietje precies, heeft overal commentaar op en kan zelf cynisch uit de hoek komen.
- Een S-stijl heeft een lang lontje en is niet kwaad te krijgen, maar borg je maar als de laatste druppel de emmer heeft doen overlopen. De S kan dan ontploffen en dominanter worden dan een D-stijl.
- Een C-stijl die het overzicht totaal kwijt is geraakt en niet meer weet waar hij aan toe is raakt emotioneel betrokken en maakt de dingen heel persoonlijk.(Bron: Patrick Blauw, theChampionCoach)
Als je dit allemaal leest wat herken je dan? Herken je je eigen drijfveren, maar wellicht ook je valkuilen? Als we kijken naar de dames in ons boek dan zie je bijvoorbeeld dat de kwaliteit van Wendy is dat ze ontzettend daadkrachtig is en goed in mogelijkheden kan denken. Dat heeft haar heel ver gebracht, maar té daadkrachtig kan ervoor zorgen dat je over je eigen grenzen heen gaat. Dat je rationeel heel veel mogelijkheden ziet wil niet zeggen dat je lijf die onuitputtelijke energiebron kan blijven aanvullen. Ontzettend lastig als je kracht tevens je valkuil is.
De kunst is om stap voor stap te ontdekken wat jou energie kost. Wat doe je allemaal omdat het heurt? Omdat je zo bent opgevoed, omdat iedereen het zo doet of simpelweg omdat je er nooit over hebt nagedacht dat je het wellicht niet hoeft te doen?